viernes, 18 de diciembre de 2009

EZ DUGUNAREN BEHARRA


Erle batek ziztatu izan balio; jaiki ote zitekeen hain azkar? Zer bururatu ote zitzaion, ba, hari bat-batean?
Amets bat zen. Ez zegoen mendian ezta erle batekin, baizik eta ohean, itzelezko sukarrarekin.
Ama zeukan ondoan, ez zen bertatik mugitu, bera gaixorik jarri zenetik.
Familia euskalduna, Laukizen bizi zen. Bizkaiko eta Euskadiko herririk aberatsena zen, eta oso jende gutxi bizi zenez, denek ezagutzen zuten elkar. Ama Gasteizkoa zen eta aita Bizkaiko herri txiki batekoa. Aitak ikasketak egin zituen unibertsitatean eta enpresario aberatsa bihurtu zen, bere familiak zuen enpresa baten buru izendatu zutelako. Betidanik familia diruduna izan da berea.
Gasteizen ezagutu zuten elkar ama eta bera. Aita joan zen behin tratu batzuk ixtera hango enpresa batekin eta bertan egiten zuen lan amak. Ezagutu eta gutxira, aitak, ama konbentzitu zuen berarekin Bizkaira bizitzera joateko.
Orain familia guztia larriturik zegoen, Ibai, semea, 2 aste zeramatzan sukarrarekin, eta nahiz eta medikurik hoberenekin egon, ez zegoen osatzerik.
Baina munduaren beste aldean aldiz, Afrikan, beste gazte bat, txabola batean bizi zen, urik gabe eta elektrizitaterik gabe. Mamadou zuen izena. Bere amak 12 ordu pasatzen zituen lanean eta bere aita, ez zegoen inoiz etxean. Ahizpak 3 urte zituen eta beraz etxeko lan guztiez bera arduratzen zen.
Ez zen klasera joaten eta zuten behar hainbeste diru ume txikia haurtzaindegi batera eramateko. Beraz berak egiten zuen amaren papera. Berak ez zuen txikitan holakorik izan. Ez zuen jolasik ezta norekin jolastu ere ez, gainera, denbora asko ematen zuen aspertuta eta bakarrik.
Azkue familia, betidanik izan ditu osasun arazoak, aitaren gurasoak, minbiziz hil ziren eta amaren gurasoak aldiz, bihotzekoaren eta diabetesaren erruz. Ibaien aita, ez zegoen oso sano eta amak oso txarto zuen lepoa. Beraz, Ibaik, probabilitate asko zituen gaixotasun bat izateko, batez ere diabetesa, herentziazko eritasuna baitzen.
Mamadouk, bere ahizpa txikiaz arduratzen zen bitartean, noizbehinka, bere lagun batekin geratzen zen buelta bat emateko eta zituzten arazoez hitz egiteko. Horrela, lagundu ahal zuten elkar. Biak zeuden antzerako egoera batean eta oso ondo etortzen zitzaien batzuetan haien bizitzetatik deskonektatzea!
Batzuetan, imajinatzen ziren, haiek biak, oporretan Europan, edota batera bizitzen, Parisen... Plan asko zituzten, baina ezin zituzten bete... diru asko behar zuten, eta ez zekiten nola lortu.
Mauritanian bizi ziren, han lan egiten zuen jende gehienak, arrantzan egiten zuten lan, eta besteak, nekazaritzan eta abeltzaintzan.
Orduan, egun baten, kostaldean zeudela, patera bat ikusi zuten Itsas zabalera bidean. Orduan, biak begiratu zioten elkarri eta ideia berdina izan zutela ikusita, hurrengo astean patera bat hartzea erabaki zuten. Ez zen oso erraza izaten neska batentzat patera batean bidaiatzea, baina, biak elkarrekin egonez gero errazagoa izango zela pentsatu zuten. Inori ezer esan gabe alde egitea planeatu zuten, eta haien bizitza berria asteko bidea hartu zuten.
Bitartean, Ibai, gero eta txarrago ipintzen hari zen, eta azkenean, Diabetesaren froga egitea erabaki zuten, hori baitzen gaixotasun posible bakarra. Ez zekien oso ondo zer zen gaixotasuna, baina bere aitonaz oroitzen zen, eta, gogoratzen zuen, nola beti zegoen halako isurkari bat sartzen xiringa batekin. Ez zen oso oroitzapen atsegina, baina, analisien zain zegoen, ohien erantzunaren zain.
Amak, bazekien zerbait horri buruz, baina ez zen kapaza, bere semea, gaixotasun hori eduki ahal zuela bereganatzeko.
Hainbeste itxarondako analisiak heldu ziren, eta Ibairen zoritxarrerako, Diabetesa diagnostikatu zioten. Medikua, aste bete egon zen etxean beharrezkoak zituen gauza guztiak azaltzeko, eta familiaren galderei erantzuteko. Amak oso txarto erreakzionatu zuen eta aste bete egon zen negarrez, baina azkenik ulertu zuen, hori ez zela munduaren amaiera, eta bizitza aurrera egiten zuela, beraz semeari animo guztiak eman zizkion. Ibairen osasuna hobetzen hasi zen, eta bere bizitza berrira ohitzen hasi zen. Baina ez zen erraza, eta are gehiago Ibaik zeukan adinarekin. Lagunekin irteten hasteko adina zen, baina gurasoentzat, ez zen batere erraza.

Aldi berean, Mamadouk eta bere lagunak, motxila batean behar beharrezko gauzak hartu zituzten eta goizeko 6:00etan gelditu ziren portuan. Bere ahizpari azken agurra eman eta alde egin zuen amari eta aitari ezer esan gabe.
Bertan zeuden biak, zerbait gosaldu zuten, eta paterarantz abiatu ziren. Oso emakume gutxi ziren, 5 besterik ez, eta beste guztiak gizonezkoak. Bertan ordaindu zuten 5 Uquiya, eta bidaiari hasiera eman zioten. Ia hilabete bat zuten aurretik Europako kostaldera heltzeko, baina denbora horretan denetarik amestu zuten, eta argi zuten, lan egingo zutela hainbeste amestutako bizitza izateko.
Baina, arazoak hasi ziren, 15 egun pasata zituzten jada, eta jendea, janari eta urik gabe geratzen hasi zen. Ahal bezain pronto heldu behar ziren, baina hainbeste pisurekin, ezinezkoa izango zitzaien, eta, gizonak agintzen zutenez, pisu handieneko gizonak, lotan zeudela, uretara bota eta han bertan utzi zituzten, eta baita Mamadouren lagunarekin eta beste emakume batekin. Mamadou ez zen ohartu eta goizean gertatu zenaz konturatzean, izugarrizko amorrua etorri zitzaion, baina zerbait esanez gero, bera ere kanpora botako zuten. Ezin zuen ezer egin eta hurrengoko egunak negarrez eman zituen.
Azkenean Bartzelonako hondartza batera eraman zituen itsasoak, eta bertara ailegatu zirenean, han zeuden, pertsona haiek, haiei laguntzeko prest. Mantak eta jatekoak ekarri zizkieten...froga batzuek egin zizkieten, eta gero, paperik gabekoak zirenez, ahal izan zutenak, alde egin zuten ahal bezain azkar.
Urrun joan behar zela erabaki zuen, baina ez zekien nora, ezta nola, oso desberdina zen hemengo bizimodua. Azkenean, aurkitu zuen gauzarik antzerakoena, autobusa izan zen. Beraien herrian ere erabiltzen zen leku batetik bestera joateko, eta beraz, autobus geltokia bilatu zuen, eta gero, ahal izan zuen lehen autobusa hartu zuen. Bilbora zihoan.
Ibai bitartean saiatzen zen gaixotasuna ondo eramaten, baina ezin zuen. Ahaztu egiten zitzaion kontrolak egitea eta ziztatzea, eta egoera horrek, berriz gaixotzera eramaten zuen. Ez zuen horrela bizi nahi, eta ez zuen onartzen betirako gaixotasun bat zela, eta ez bazen orain arduratzen, gero oso berandu izango zen eta ezin izango zuen nahi zuen guztia egin.
Mamadou, aldiz, bere ametsengatik borrokan ari zen, bere ametsengatik eta baita bere lagunaren ametsengatik. 2 hilabete pasa ziren Espainara heldu zenetik eta Mamadouk lana zuen. Oraindik bizi zen gela alokatu batean, baina ahal bezain pronto, alde egingo zuen eta bere etxebizitza erosiko zuen.
Egun batean, medikuenera joan beharra zuen. Lantegiko urteroko errebisioa tokatzen zitzaien langile guztiei. Bertan zegoela, Ibairekin gurutzatu zen, ez ziren elkar ezagutzen, baina Ibairi ikusitako aurpegia, hunkitu egin zion, eta, inoiz baino gehiago sentitu zuen bizitzeko gogo eta nahi zuen lortzeko gogoa.
Ibaik aldiz ezin zuen gehiago. Nazka -nazka eginda zegoen. Orduan pentsatu gabe, ospitaleko gelako leihoa zabaldu eta bere buruaz beste egin zuen.
Aldi berean eta harriturik, ondotik, Mamadou zihoan, eta Ibairen gorpua lurrean etzanda ikustean, izugarrizko kolpea sentitu zuen bihotzean.
Ezin zuen sinetsi, mutil hura, 15 minutu arinago ikusi zuen bizirik, et orain...orain, hilda zegoen, lurrean etzanda, eta ospitaleko jende asko zegoen begira gorpuaren inguruan. Gaixotasun batek hori egitera bultzatu ziola entzun zuen nonbaiten.
Orduan izan zen, Mamadou, berak zeukana baloratu zuenean, inoiz ez zuen pentsatu berak zuen osasunean, baizik eta berak ez zuela dirurik, eta horregatik ez zela gustatuko litzaiokeen bezain zoriontsu. Baina errealitatean, konturatu zen, beharrezkoa zena bizitza honetan zoriontsu izateko, osasuna dela, osasun barik ez izango zuen lanik egin eta are gutxiago, Mauritaniatik Bartzelonara patera batean bidaiatu.
Horregatik, bat-batean sentitu zuen, zorionekoa zela bera, ez zorigaitzekoa, beti pentsatu izan zuen moduan, eta horrek bai, azkenean, beharrezko indarrak eman zizkion, bizitzeko eta benetan nahi zuena lortzeko.
Orain ulertu zuen garrantzitsuena ez dela dirua, baizik eta osasuna, diru hori lortu ahal izateko.

jueves, 10 de diciembre de 2009

Iruzkina

Xabier Mendigurenek idatzitako argudio testuaren aurrean aurkitzen gara. Euskaldunon egunkarirako idatzitako artikulu bat da 2003 urtean argitaratua gutxi gora-behera. Goi mendizaletasunaren kontrako testua da eta bertan bere iritzia ematen digu.
Kazetaritza generoan sailka dezakegun testua da, iritzi-artikulu bat zehazki, eta argudio testua dela esan genezake.
Igorleak, Xabier Mendigurenek, irakurleei aurkezten die, bere iritzia goi-mendizaletasunari buruz, eta erregistro kolokial batean azaltzen digu. Intentzio, beraz, bere iritzia azaltzea dela esan genezake.
Testuaren gaiaren inguruan, goi mendizaletasuna, adierazten digu, ez zaiola gustatzen, eta are gutxiago, kanpoaldean egiten den alpinismoa. Gure inguruan dauzkagun mendietan, ia ez da inor gelditzen. Pirineoetara, Alpeetara, Ameriketara... joaten dira. Bertan daudenean, euskaldunagoak sentitzen dira, mendi puntara igo ikurrina jarri eta gora Euskadi oihukatzen dute. Baina hori egiteko ez dira konturatzen, zenbat arrisku dagoen bidaian, zenbat pertsona dauden haiengan pentsatzen eta azkenean zerbait gertatzen denean, orduan, denak lantuka eta negarrez hasten dira.
Lexikoaren aldetik, planifikatua eta oso egokian da. Morfosintaxiaren aldetik, esan uste...tankerako aditzak erabili izan ditu. Menderakuntzazko esaldiak erabili ditu, kausazkoak,( -(e)lako, -(e)nez...), ondoriozkoak, (halako, non...) eta aurkaritzako juntagailuak, (baina, baizik...).
Ezaugarri testualetan, molde logiko antolatzaileak erabili ditu, arrazoiak lotzeko eta ondorioak emateko (honekin batera, era berean, ez hori bakarrik, are gehiago...)
Igorle- hartzailearen jokoak (zuek badakizue, esango dit baten- batek). Garrantzia dute ere, beste testu edo idazle batzuen aipu, erreferentzia edo antzerakoak, norberaren argudioei indarra emateko ekarriak.
Iritzi testu hau izan dugu iruzkin-gai, eta, oso argi utzi digu, berreskuratu nahi duela gure inguruetako mendietan ibiltzeko ohitura. Beraz lagun diezaiogun hori lortzen.

Beharrezkoa da hainbeste kutsadura?

Gaur egun, kutsadura gaia, asko entzuten da gure inguruan. Batzuk, kutsadura murriztearen alde daude eta beste batzuk aldiz kontra.
Baina benetan, zein izango litzateke egoerarik egokiena? Zer egin beharko genuke bizi maila igotzeko eta hobetzeko? Eta kutsadura murrizteko?
Alde batetik, estatuak ez dira haien artean ados jartzen kutsadura kantitate zehatz bat jartzeko eta orduan ez batak ez besteak ez dute kutsadura murrizten, hori eginez gero, egoera egokia lortuko genuken. Beste alde batetik enpresek ez dute nahi diru gutxiago irabazi, eta hori da gertatuko litzatekeena estatu batek kutsadura murrizten badu eta beste batek ez.
Nire ustez, gaur egungo egoera, nahiko larria da. Kutsatzen hari garen aire kantitatea izugarria da eta egoera hau kontrolatzen hasi beharko ginateke. Lantegi handiak eta enpresa handiek, izugarrizko kutsadura maila emititzen dituzte atmosferara.
Egia da, kutsadura minimo bat beti egongo dela, eta ekonomiarako beharrezkoa dela, industria kentzen hasiko bagina, jende asko lan gabe geldituko litzateke eta horrek beste arazo batzuetara eramango gintuen.
Ziurrenez, askok kutsadura murriztea nahi dutela baina hori eginez gero, lantegi txikietan batez ere, dirua galduko zuten eta orduan beharbada kasu batzuetan, langile askok ez zuten izango familiari dirua eramateko aukera. Horrek ez jatea dakartza, eta egia esateko, janaria garrantzitsua da, beraz dudarik gabe, hobe apur bat kutsatzea eta dirua eramatea, gosez hiltzea baino.
Baina murriztu ahal dutenek, enpresa eta lantegi handiak dira, horiek, diru asko irabazten dute baina gehien kutsatzen dutenak dira. Hauek, baliteke, enpresa handiak hori ez begiratzea, haientzat garrantzitsuena, irabazten dute diru kopuru handiak dira, eta horretarako asko kutsatu behar badute inongo eragozpenik gabe egingo dute, eta gehiago irabazi nahi badute eta horretarako beste lantegi handi bat egin behar badute egingo dute, azken batean, gobernuei interesatzen zaie lantegi handiak hien herrialdetan egotea, horrela ekonomia gora egingo du eta diru kopuru harrigarriak izango dituzte eta lantegiek ere diru gehiago irabaziko dute.
Tamalez, haiek dutenez botere gehiena ezin zaie ezer esan, eta haiek ez badute ezer egiten, enpresa txikiek ere ez dute egingo eta orduan, betiko egoeran geldituko gara, gero eta gehiago kutsatuko dugu eta azken batean lortuko dugun bakarra, bizi maila jaistea eta gero eta gaixotasun gehiago izatea munduko biztanleen artean.
Espero dezagun, laster, estatuak, ados jartzea eta konturatzea beharrezkoa dela ados jartzea denon onerako.

Hirietako trafikoa

Gaur egun, gizakiak, behar dituen erosotasun guztiak ditu eta horietako bat autoa dugu.
Autoa arinago bidaiatzeko eta leku batetik bestera arinago mugitzeko balio digu. Lanera zoazenean, oporretan...
Baina batez ere lanera joateko. Orduan agertzen dira arazoak.
Hirietan, autoentzako leku gutxi dago eta auto gehiegi, horrek arazo bat sortzen du hirietan eta herrietan.
Bertan jendeak alde batetik bestera gurutzatzen du eta hainbeste auto oso arriskutsua bihurtzen da oinezkoentzat. Batzuetan oinezkoak ez du gurutzatzerakoan begiratzen eta beste batzuetan autoak ez du oinezkorik dagoen begiratzen.
Jende nagusia ere arazo bat dela esan genezake, oso astiro gurutzatzen dutelako zebrabideak eta autoek, presaka ari badira oso istripu larriak gerta daitezke.
Egoera hauek, hilketa asko eragiten dituzte.

Gainera, autoek sortzen duten kutsadura oso handia da, atmosferaren %65 kutsatzen dute eta gainera oso zaratatsuak izaten dira eta oso garestiak mantentzerako orduan.

Beste alde batetik, gauza hauek saihesteko hainbat era daude.
Hainbeste kotxe pribatu erabili ordez, garraio publikoa erabil genezake.
Jende asko hori egiten hasiko balitz, askoz ere trafiko gutxiago egongo litzateke herri eta hirietan eta ez genuke auto pribaturik erabili behar.
Gainera zarata eta kutsadura gutxiago eragingo litzateke eta garrantzitsuena, ez litzateke hainbeste istripu gertatuko bai kotxeen artean eta baita oinezko eta autoen artean.

Horrek, azken batean, gure onerako izango litzateke, gure osasun mailak gora egingo zuen eta zaratak eta kutsadura murriztuko genituzke.
Gure eskuetan dago hori lortzea.

miércoles, 9 de septiembre de 2009

Bueltan berriro... =(

Opor luze eta atsegin batzuen ondoren, bueltan gaude berriro.
Ikasturte honetan, gauza berriak izan ditugu, bai lankideen aldetik eta baita eraikin aldetik ere!
Oraingo honetan gogorragoa izango da dena, baina ala eta guztiz ere, bukaeran beste opor batzuk daude eta haien bila joango gara!

Espero dut ikasturtea ondo joatea danori!

jueves, 4 de junio de 2009

aguR*

Dena bukatzen da, eta ikasturte hau bere bukaerara heltzen hari da, eta honekin batera, blog honetan lanak sartzeari ere bukaera emango diogu.
Lehen urtea izan da holako zerbait egiten dugula eta esan beharra dago, nahiz eta hasiera batean ados ez egon, azkenean beste esperientzia bat dela bloga egitea eta esperientzia bat, errepikatu ahal dena datorren ikasturtean.
Beraz datorren ikasturtean lan gehiago sartuz jarraituko dut.
Honekin batera, nire lan guztiak batu eta batera gordeko ditut betirako.
Besterik gabe, uda zoriontsua pasa!

viernes, 15 de mayo de 2009

IRITZIA

Suminaren estrategia, liburu interesgarria iruditu zait. Bizitza beste modu batean ikusteko oso egokia den liburua.
Xake partida bat, bi pertsonai, eta biak asmatzeko, liburuaren protagonista, Aimar. Mutil oso argia.
Istorio hau, benetako kontakizuna dirudi, eguneroko bizitzan horrelako gauzak gerta daitezkeela pentsatzea ez da ezer harrigarria.
Baina Fernando Morillok izandako ideia hori, xake partida batekin konparatzea oso ideia ona izan da.
Gainera, oso interesagarria da nola gertakizunak gertatu baino arinago, Aimarrek jakin dezakeen zer gertatuko den.
Beste alde batetik, apur bat kostatu zitzaidan Udaneren pertsonaia ulertzea, 2 izen erabiltzen baititu.
Udaneren pentsaera, aldiz, asko harritu nau, ez dut ulertzen nola pertsona bat maitatu gabe, maitatzen duela pentsaraztea.

Orokorrean liburua, gustatu egin zait. Oso liburu ona iruditu zait, interesgarria eta oso entretenigarria, gainera ez dut inolako arazorik eduki bere hiztegia ulertzeko eta gainera gustuko dut Fernando Morilloren idazkera.

martes, 28 de abril de 2009

Egilea:
Iñaki Zabaleta Leitzan jaio zen 1952an. Informazio zientzietan doktorea da eta New Yorkeko City University-n irrati-telebistako zuzendaritzan masterra lortu zuen. Egun, EHUko kazetaritzako irakasle da eta arlo horretako ikerlan asko egin ditu euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez. Euskal Idazleen Elkarteko gunean topa dezakegu bere lanen inguruko informazio zehatzagoa. Handik ateratakoa da ondorengo pasartea:
Prentsan, irratian eta telebistan ere ekintza ugaritan parte hartu du: Munduan: Paz y Desarrollo aldizkariko zuzendaria, Erreka aldizkarian arduradun, Eurokom aldizkariaren koordinatzaile, telebistako 15 dokumentalen gidoilari eta zuzendaria, Urak dakarrena, Euskaldunon Egunkariako bultzatzaile eta fundatzaileetako bat, CNN telebistan, Euskal Herriari buruzko erreportaietan gidoilari eta zuzendaria, Euskadi Irratiko, Goizean behin irratsaioan kolaboratzaile, Euskal Telebistako asteburuetako albisteen zuzendaria…
Euskal komunikabide eta gizarte-erakunde askoren sorreran bultzatzaile edo jarduera ezberdinetan partaide izan da, hala nola,
AEK, Euskal Herrian Euskaraz, Egin, ETB, Euskaldunon Egunkaria, Kontseilua, EIRE…
Literatura arloan ondorengo lanak aipa ditzakegu:
Narrazioa:
110. Street-eko geltokia (1986, Susa) eta Carolyn Meyer Dantzaria (1986, Arabako Foru Aldundia)
Poesia: Bertsoaren ezpata (1978, Elkar) eta Eskuaren fereka (1981, Hordago).
Saiakera: Wihelm Von Humboldt: hezkuntza eta hizkuntza (2005, Jakin).
Gaia:
Euskaldun batek, poliziari ihesi,
New Yorken izango dituen arazoak kontatuko dira. Euskaldun hori, Joseba, poliziarengandik ihesi, New Yorken aurkituko du bizileku berria. Han, New Harlem izeneko hotel batean hartuko du ostatu. Aldi berean Angie izeneko emakume bat bertan bizi da txikitatik eta publizitatean lan egiten du. Bere lan bateri ezker Joseba ezagutuko du.



Laburpena:
Alde batetik, Josebak kafetegi batean egiten du lan. Catherinek, kafetegi buruak, trafikatzeko lanak egitea behartzen dio, bestela immigrazioko poliziari deituko diola esaten dio. Bestalde, Angiek, estatu batuetako emakume batek, publizitatean lan egiten du. Hasieran, kartel bat diseinatzeko enkargua izango du eta hauetako bat egitean ezagutuko dira Angie eta Joseba, kartelaren bidez mezuak bidaliko dituzte bata besteari. Josebak trafikatzen jarraituko du, gehiago ezingo duen arte. Orduan, berak xantaiatuko du Catherine, poliziari dena kontatuko diola esanez. Gauzak horrela utzita; denbora gutxiz, baina; izan ere, metroko kale batean laban batekin hiltzen baitute.
Iritzi kritikoa:
Liburua, ez zait asko atsegin baina, esan beharra dago, oso ondo idatzia eta ulergaitza dela. Protagonisten bizitzak paraleloan kontatzen diren arren, hasieratik konturatuz gero ez dago arazorik.
Datu asko kontatzen ditu liburu guztian zehar eta ez da ezer interesgarririk gertatzen bukaeraraino. Zerbait gehiago kontatu beharko lukeen liburu hasieran.
Formaren aldetik ez dut zailtasunik izan liburua irakurtzean, eta hiztegiaren aldetik ere erraza egiten da irakurtzeko. Euskara Batua erabiltzen du, nahiz eta batzuetan ingelesezko hitzak tartekatu, ondoan haien esan nahia jartzen dituelako.
Aipatu beharreko ezaugarri bat bi pertsonaien arteko bereizketa da, hau da, bi pertsonaia nagusiak bereizten ditu istorioan zehar. Alde batetik, Josebari gertatutakoak kontatzen ditu eta, beste aldetik, Angiren gertaerak narratzen ditu.
Espazioaren aldetik, bi leku azpimarratu nahi nituzke: New York bera, istorio osoa bertan gertatzen baita, eta 110. Streeteko geltokia, gertakari garrantzitsuenak bertan gertatzen direlako eta leku hauek oso deigarriak dira jendearentzat.
Hasieran esan dudan bezala, liburu hau ez zait asko gustatu. Aipatutako bi pertsonaia nagusien bereizketa eta, azkenean, biak elkartzeko modua oso berezia den arren, arinago elkartu ahal zirela uste dut, horrela haien arteko amodiozko istorioa sakonago kontatu ahalko litzateke eta nola aurrera joan ziren beren bizimoduekin. Hala ere, bukaera, hau da, Josebaren heriotza, oso ondo dago. Ez duzu espero eta nahiz eta gustu txarra utzi, amaiera ona da.


Ura da gure laguna

Ezin dut ahaztu nola ezagutu nuen Ura. Oso txikia nintzen, udako eguna zen eta nire gurasoek hondartzara eraman ninduten. Lehen aldiz harea zapaldu nuenean izugarri gustatu zitzaidan eta jolasten aritu nintzen goiz guztia. Orduan joateko unea heldu zen eta amak, uretan sartu ninduen. Une hori izan zen Ura ezagutu nuenean. Oso hotz zegoen baina oso gustura sentitu nintzen. Amak, hare guztia kendu zidan eta soinekoa jarri etxera joateko. Orduantxe izan zen Ura eta ni lagunak izaten hasi ginen momentua.
Hazi egin nintzen eta hain gustuko nuen uretan egotea eta berarekin egotea, ezen klasetik irten eta segituan igerilekura joaten hasi bainintzen. Bertan oso ondo pasatzen nuen. Beste mundu baten bizi nintzela zirudien bertan egoten nintzenean. Berarekin hitz egiten nuen eta berak ere hitz egiten zidan.
Oso egoera arraroa zen, konturatzen hasi nintzen gauza guztietarako, bai eta bizitzeko oso beharrezkoa zela ura, eta jende ugarik txarto erabiltzen zuela. Orduan, Urak laguntza eskatu zidan.
Hurrengo egunean, lanean hasi nintzen. Interneten bidez, iragarkiak bidali nituen aldizkari eta egunkari guztietara eta baita telebistara ere. Baina nire harridurarako, Enpresa garrantzitsuenetariko batek deitu zidan. Ezin nuen sinetsi, haientzat lan egitea eskatu zidaten, ni oraindik ikasten ari nintzela esan nien baina esan zidaten ez zuela axola eta arratsaldeetan haien eraikinera hurbiltzea eskatu zidaten.
Oso urduri nengoen, ez nekien zer esan ezta zelan jokatu, baina gauza bat argi nuen, Ura lagundu behar nuen.
Arratsaldean amarekin abiatu nintzen eraikinera eta bertan gizon batzuk aurkitu nituen irribarre batekin ahoan. Oso dirudunak ziruditen. Harrigarria zen, ez nuen inoiz hainbeste jende batera lan egiten ikusi. Bat-batean, gizonak amarekin hitz egitera etorri ziren. Ni haientzat iragarki baten irudia izatea nahi zuten eta horrez gain haientzat lan egitea!
Ama harrituta gelditu zen, gu ez ginen diru askoko familia eta dirudienez, gizon horiek eskaintzen zidaten diru kopurua oso altua zen. Amak nirekin hitz egin zuen ezer ontzat eman baino aurretik. Ni ados nengoen guztiarekin eta are gehiago Urari laguntzeko bazen.


Azkenean, mundu osoko telebistetan agertu nintzen ura behar bezala erabili behar zela esaten eta nola ez, Urari eskerrak emanez, beragatik izango ez balitz ez nukeelako horrelako lanik aurkituko eta ez nituelako nire gurasoak diru arazoetatik ateratzen lagunduko, eta azkena eta ez horregatik garrantzi gutxiagokoa, bizitzen laguntzeagatik. Ura denona delako eta denok behar bezala erabili behar dugulako.

martes, 24 de marzo de 2009

Aldaketa genetikoa


Aldaketa genetikoa, gizaki edo landare baten zelulak aldatzean datza. Hortik ateratzen diren gizaki edo landare berriak artifizialak direla esan daiteke.

Nire ustez, aldaketa genetikoa, izugarrizko aurrerakuntza izan da medikuntzan, ez bakarrik tomate edo patata berdinak egiteko baizik eta gaixotasun asko sendatzeko.

Gaixotasen genetikoak ama zelulen bitartez egiten da, hau da, ama zelula osasuntsuak hartu senide batetik eta gaixori jarri. Hori orain dela 15 urte, ez zen ezta burutik pasatzen.

Orain aldiz diabetesa eta hainbat gaixotasun sendatzeko oso baliogarria da.

Aldiz, bere alde negatiboa ere dauka. Mundu guztiak ez duelako berdin pentsatzen, mundu guztiak ez ditu aurrerapen guztiak berdin erabiltzen.

Urteak aurrera egin ahala, aldaketa genetikoa, gero eta jende gehiagok erabili nahi izango du eta batzuk, hasiera batean gaixotasunak sendatzeko erabiltzen zena, orain aberasteko erabiliko dute, eta ondorioz, gurasoek, umea genetikoki eraldatu eta begi, ile eta aurpegi lirainak jarriko dizkiete eta gero ume guztiak antzerakoak izango dira. Honegatik, ni, aldaketa genetikoaren alde nago, baina kontu handiz erabili beharko da.

lunes, 16 de marzo de 2009

Gutuna


Kaixo:
Gaur ere, beste egun guztietan bezala,
zugan pentsatzen esnatu naiz.
Nire bizitzaren arrazoia zara,
zu barik ezin izango nintzateke bizi.
Zure ahotsa beti buruan dut bueltaka,
zure begiak eta zure ahoa ezin ahaztu nabil,
udako egun haiek gogora ekartzen dizkidazu,
non eguneko, ordu, minutu eta segundo guztiak
zurekin pasatzen nituen.
Ez nituen ezergatik aldatuko momentu horiek,
munduko neskarik zoriontsuena nintzen momentuetan,
printzesa bat sentiarazten zenidan, eta zu,
nire printze urdin perfektua zinen.
Ez dakit zergatik ez nizun hau guztia zuri esan,
agian ez nintzen ausartzen,
edo soilik ez nuen uste beharrezkoa zenik,
begiratzen zintudan bakoitzean,
amets batean nengoela iruditzen zitzaidan,
ez nuen bertatik esnatu nahi,
infinitua izango balitz bezala,
edozer emango nukeen egun haietara bueltatzeko.
Zurekin egotea bizitza opari bat dela dirudi,
opari bat gehien maite dudan pertsonarekin konpartitzen dudana,
egun bakoitza berria eta berezia dela sentiarazten didan pertsona,
momentu batetik zerbait magikoa egiten duena.
Zugatik irribarre egiten dut
eta zugatik negar ere.
Nire poztasuna handitzen da.
Hau da gure istorioa, guk egindako istorioa,
eta nahiz eta batzuetan zailtasunak egon,
egunak pasatzen doaz eta apurka- apurka,
hostoak ateratzen zaizkio, hosto batzuk,
non egunero zerbait gehiago idazten dugu.
Ezin dizut esan, ez zaitudala maite,
Gehien maitatzen dudan pertsona baldin bazara.
Zelan esan ahaztu zaitudala,
gauza guztiak, zuri gogoarazten badizkidate.
Zelan esan ez zaitudala faltan botatzen,
Ezin banaiz zu gabe egon.
Maite zaitut, eta ez dizut inoiz ahaztuko.

miércoles, 7 de enero de 2009

Ipuiina



Joxemi

Orduan korrika hasi zen, tximista bezain arin. Ez nukeen harrapatuko harrapatu nahi izan banu ere.
Abenduko gau hotz eta ilun bat zen, eta ez zegoen inor kalean. Bere itzala ikusi nuen soilik, baina nahikoa izan zen, jakiteko, ume txiki bat besterik ez zela.
Bakarri zegoela iruditu zitzaidan, lo egiteko lekuren baten bila.
Bere atzetik korrika hasi nintzen, baina ezinezkoa egin zitzaidan jarraitzea.
Etxerantz jarraitu nuen, bide guztia ume hartan pentsatzen.
Etxean nengoela, afaria prestatu eta afaltzen jarri nintzen. Oso nekatuta nengoen, eta, mahai gainean lo geratu nintzen. Hurrengo egunean, lanerantz nindoala bueltaka ari nintzaion umearen gaiari.
Ez zitzaidan halakorik inoiz gertatu. Ume hark zerbait zeukan eta ezin nuen burutik kendu.
Hurrengo egunean, etxerako bidean, ume hura agertu zitzaidan eta orduan nuen aukera berari buruz, zerbait gehiago jakiteko.
Opiltxo batzuk eskaini nizkion korrika has ez zedin, eta nire etxera gonbidatu nuen.
Gosez hilda zegoen eta bete arte jateari ekin zion. Orduantxe konturatu nintzen, umezurztegi batetik alde egindako ume txiki bat zela.
4 urte zituen eta Joxemi zuen izena, bere gurasoek, umezurztegi hartan utzi zuten ezin zutelako mantendu. Baina ez zuten pentsatu, leku horretan, hainbeste gaiztakeria egongo zenik.
Umea oso argal zegoen eta ia ezin zuen liburu bat hartu eskuetan.
Nirekin uztea erabaki nuen, eta oso pozik ikusi nuen hura bat-batean, bere lehen irribarrea ikusi, eta orduan sentitu nuen zerbait ona egin nuela bizitzan.
Hori guztia, ilegala zela pentsatu nuen, baina ez nengoen, ume hori umezurztegira eramateko prest, bertan sufritzen segitzeko.
Eskolara eraman nuen eta medikuarengana ere. Nire semea balitz bezala tratatuz.
Urteak pasa eta Joxemi, hazi egin zen.
Institutuan ikasten hasi zen eta horrekin batera arazoak hasi ziren.
Joxemi, nota txarrak ateratzen hasi zen, ez zen ia etxean egoten, eta, kaletik erdi mozkortuta ikusi zutela esan zidaten.
Ezin nuen sinetsi, nire Joxemi formala, beti esandakoa egiten zuena...eta orain...!

Psikologo batengana eraman nuen. 4 hilabetez egon zen arratsaldeetan joaten, baina ezinezkoa zen.
Psikologoak deitu zidan nirekin hitz egiteko eta esan zidan, modu bakarra zegoela arazo hori konpontzeko: magia.
Ezin nuen sinetsi, pentsatu nuen lehen gauza hori izan zen: gizon honek adarra jo nahi dit.
Aurpegi arraroarekin begiratzen gelditu nintzen, baina bat-batean, beste leku batean ginela konturatu nintzen, paradisu baten antzekoa!

Orduan bai konbentzitu zidan. Momentu hartan hasi nintzen magian sinesten, eta zirudienez, botere mental baten itxurako zerbait egiten zekien.
Hurrengo egunetan ez nion ezer berezirik ikusi Joxemiri, baina, oso pozik joaten zen psikologoarengana.
Ez nuen inoiz horrela ikusi, baina hori ez zen bera. Magiaren menpean zegoen eta horrek ez zuen ezer konpontzen.
Nik nahi nuena betiko Joxemi zen eta ez magiaren menpean zegon Joxemi.
Psikologoari deitu eta osatzen saiatzeko eskatu nion magiarik gabe, ahal izanez gero.
zaila izango zela aitortu zidan baina beste pertsona guztiak horrela egiten zuten, ezta? Ez zen hain zaila izango.

Joxemi berriro hasi zen lehen bezala, bere alde txarra erakutsiz, baina ez zuen asko iraun.
Nahiz eta medikuak kontrakoa esan, ni pozik nengoen bere aldaketarekin eta bera ere hobeto sentitzen zela zirudien.


Urte batzuk pasa ziren, eta guztiz osatu zen, notak bikainak ateratzen zituen eta berak nahi zuena ikasi zuen.
Bere bizitza aurrera eraman du arazorik gabe eta ni, oso harro nago nire semeaz.